Aminokwasy 

 


Aminokwasy,

Aminokwasy, związki organiczne zawierające w cząsteczce przynajmniej jedną grupę aminową -NH2 (aminy) i karboksylową -COOH (kwasy karboksylowe). Są substancjami krystalicznymi, dobrze rozpuszczalnymi w wodzie. Rozróżnia się aminokwasy np. alifatyczne i aromatyczne, kwasowe i zasadowe. Aminokwasy mają własności amfolitów. Ich cechą charakterystyczną jest tzw. punkt izoelektryczny. Największe znaczenie mają α-aminokwasy (w których grupy: aminowa i karboksylowa znajdują się przy tym samym atomie węgla), tzw. aminokwasy naturalne, będące jednostkami strukturalnymi białek, wykazujące aktywność optyczną (oprócz glicyny) i wchodzące w reakcje charakterystyczne zarówno dla kwasów karboksylowych, jak i dla amin. Z ninhydryną dają związki barwne. Wyodrębniono ich ponad 20.

Aminokwasy uczestniczą w biosyntezie wielu związków w komórkach zwierząt, w roślinach i drobnoustrojach. W komórkach (gł. roślin i mikroorganizmów) występują ponadto tzw. aminokwasy niebiałkowe. Rośliny i niektóre drobnoustroje syntetyzują wszystkie aminokwasy białkowe, zwierzęta i pozostałe drobnoustroje - tylko część z nich (aminokwasy endogenne), resztę muszą pobierać z zewnątrz, w pokarmie (aminokwasy egzogenne).

Tak więc aminokwasy endogenne, aminokwasy, które organizm sam wytwarza z dostarczonego azotu i związków węgla. Rośliny i pewne drobnoustroje syntetyzują wszystkie aminokwasy występujące w białkach, natomiast zwierzęta (a także człowiek) i pozostałe drobnoustroje tylko część aminokwasów

Dla człowieka aminokwasami endogennymi są: alanina, glicyna, prolina, histydyna, arginina, kwas asparaginowy, kwas glutaminowy oraz odpowiedniki amidowe tych kwasów.

Natomiast reszta aminokwasów to aminokwasy egzogenne, , czyli te które organizm musi pobrać ze środowiska zewnętrznego, gdyż nie potrafi ich zsyntetyzować.

Dla człowieka aminokwasami egzogennymi są: treonina, tryptofan, fenyloalanina, lizyna, leucyna, izoleucyna, metionina i walina.

Aminokwasy otrzymuje się w wyniku reakcji α-chlorowcokwasów z amoniakiem lub przez syntezę Streckera, także z hydrolizatów białkowych (hydroliza) za pomocą chromatografii jonowymiennej (polipeptydy).

 

Aminokwasy występujące w białkach