Dietetyka
 

 

 

 


Dietetyka,

Dietetyka to nauka o racjonalnym żywieniu człowieka, łącząca wiedzę takich nauk jak: biologia, biochemia, fizjologia i patofizjologia, medycyna kliniczna, higiena, profilaktyka zdrowia, technologia żywności i techniki przyrządzania pożywienia. Dietetyka bada rolę składników pokarmowych w przemianach materii i energii na poziomie komórek, narządów, układów i całego organizmu. Dzięki, wynikom tych badań możliwe jest wskazywanie zagrożeń wynikających z niewłaściwego odżywiania, weryfikacja dotychczasowych poglądów oraz określenie konkretnych zaleceń i diet najlepiej służących utrzymaniu zdrowia.

W społeczeństwach o najwyższym rozwoju cywilizacyjnym najczęstszą przyczyną chorób i śmierci stały się choroby wynikające z zaburzeń przemian metabolicznych jak: cukrzyca, miażdżyca i choroby nowotworowe. Jedną z głównych przyczyn ich powstawania jest zbyt duże spożywanie wysokokalorycznych pokarmów zawierających tłuszcze i białka. Medycyna kliniczna leczy skutki tych chorób, dietetyka dostarcza informacji do opracowywania zasad zdrowego odżywiania, które w połączeniu z odpowiednim trybem życia są najskuteczniejszą metodą zapobiegania chorobom cywilizacyjnym. Na przykład odkrycie niszczącej roli wolnych rodników tlenu i działania kwasów tłuszczowych w organizmie stało się przyczyną zmian niektórych zaleceń żywieniowych.

Dietetyka pomaga w opracowaniu diet dla dzieci, młodzieży, dorosłych, sportowców itp. Osiągnięcia dietetyki wykorzystywane są w dietoterapii, czyli wspomaganiu leczenia odpowiednią dietą, np. w chorobach nerek, wątroby, alergii, nadwrażliwości pokarmowej, cukrzycy, chorób układu krążenia lub nowotworów. Badaniami z zakresu dietetyki zajmuje się Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). W Polsce badania takie prowadzi Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie, Komitet Żywienia Człowieka PAN, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW w Warszawie, Polskie Towarzystwo Nauk Żywieniowych i akademie medyczne.

W wyniku prac tych instytucji opracowano, między innymi, normy żywieniowe dla różnych grup wiekowych i zawodowych ludności, dane o wartościach odżywczych produktów żywnościowych i ich wielkości spożycia w Polsce, zalecenia żywieniowe mające służyć poprawie jakości życia i zdrowia społeczeństwa. Dietetyka bada też skutki spożywania żywności wyprodukowanej z zastosowaniem nowych technologii, żywności, coraz bardziej przetworzonej i zchemizowanej oraz wytworzonej z genetycznie zmodyfikowanych półproduktów.