POTAS
 

 

 


Potas, K, potassium,

Pierwiastek chemiczny należący do grupy I A (litowce) w układzie okresowym, liczba atomowa 19, masa atomowa 39,1. Znanych jest       20 izotopów potasu, w tym 3 trwałe (promieniotwórczość naturalna).

W przyrodzie występuje w licznych minerałach: karnalicie KClMgCl26H2O, kainicie KClMgSO43H2O, sylwinie KCl, saletrze potasowej KNO3, polihalicie K2SO4MgSO42CaSO4, a także w krzemianach i glinokrzemianach oraz organizmach roślinnych i zwierzęcych.

Metaliczny potas otrzymuje się przez elektrolizę stopionego wodorotlenku potasu, prażenie karbidu z fluorkiem potasu, destylację KCl z metalicznym sodem. Potas jest miękkim, lekkim, srebrzystobiałym metalem o gęstości 0,86 g/cm3, temperatura topnienia 63,6°C.

W związkach chemicznych zawsze jednowartościowy. Jest bardzo aktywny chemicznie, w temperaturze pokojowej reaguje z tlenem, fluorowcami, siarką, halogenowodorami, kwasami. Potas wypiera wodór z wody tworząc mocną zasadę KOH, reaguje z gazowym amoniakiem dając amidek KNH2, w ciekłym amoniaku roztwarza się.

Najważniejsze związki: K2O, K2O2, KOH, KCl, KCN, KNO3, K2CO3, K2SO4, K2CrO4, K2Cr2O7, KClO3, KH. Sole potasu barwią płomień na kolor fioletowy.

Potas jest środkiem redukującymkatalizatorem w chemii organicznej. W stopie z sodem służy jako chłodziwo reaktorów jądrowych. Związki potasu są stosowane do osuszania gazów, sole jako nawozy potasowe, K2O2 używany jest do regeneracji tlenu.